Rok za nami. Jak EU Policy Roadmap kieruje Europę na ścieżkę prowadzącą do środowiska zbudowanego neutralnego dla klimatu do 2050 r.?
Dziś, 24 maja 2023 r., mija rok, odkąd World Green Building Council (WorldGBC) uruchomiło nowy, odważny plan polityki w zakresie emisji dwutlenku węgla w krajach Unii Europejskiej, EU Policy Whole Life Carbon Roadmap, w celu przyspieszenia postępów w zakresie dekarbonizacji budynków i budownictwa, jednego z najbardziej emisyjnych sektorów na świecie. Teraz WorldGBC i 12 europejskich green building councils w ramach Europejskiej Sieci Regionalnej ogłaszają nową kampanię, mającą na celu zwiększenie przejrzystości i odpowiedzialności w całym sektorze: #BuildingLife2.
Mapa drogowa dla UE jest wynikiem prac w ramach flagowego europejskiego projektu WorldGBC, #BuildingLife. Została opracowana przy wsparciu koalicji ponad 35 wiodących organów branżowych. Ogłoszona 24 maja 2022 r. podczas konferencji z udziałem unijnych decydentów i liderów biznesu, stanowi jasny plan działań dla europejskiego środowiska zbudowanego, wspierających cel UE: Europa jako pierwszy kontynent neutralny klimatycznie.
Rocznica zbiega się z ogłoszeniem #BuildingLife2 – projekt otrzymał kolejne 2,8 milionów euro finansowania z Laudes Foundation po sukcesie #BuildingLife w 2022 roku. Wznowienie projektu będzie oznaczać nowe kroki ku zachęceniu europejskiego przemysłu do wykazywania się działaniami dotyczącymi całkowitego wpływu na środowisko w całym cyklu życia budynku, a nie tylko do składania obietnic. Europejska sieć WorldGBC dąży do tego, aby cała Europa poparła #BuildingLife i pomogła w pełnej dekarbonizacji zasobów budowlanych do 2050 roku.
Czy nastąpił zwrot w kierunku dekarbonizacji ze strony decydentów politycznych?
Od czasu uruchomienia mapy drogowej WorldGBC, wraz z innymi organizacjami wspierającymi, uważnie śledzi rozwój polityki unijnej i krajowej, aby ocenić postępy w zakresie zmian niezbędnych do dekarbonizacji sektora budowlanego.
Wśród ostatnich zmian w polityce UE widać pewne obiecujące sygnały:
- W kluczowych negocjacjach dotyczących dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD) Parlament Europejski zatwierdził w marcu 2023 r. rewizję EPBD, znacznie bardziej ambitną niż propozycja Komisji. Porozumienie przyspieszyło np. daty minimalnych standardów charakterystyki energetycznej i obowiązkowego raportowania emisji dwutlenku węgla w całym cyklu życia (Whole Life Cycle, WLC), a także zaproponowało wprowadzenie krajowych wartości granicznych WLC od 2030 r.
- W 2023 r. Komisja Europejska zintensyfikowała prace nad WLC, opracowując ostatecznie własną mapę drogową, która ma na celu określenie wytycznych dla decydentów i sektora prywatnego w zakresie zmniejszania wpływu WLC budynków.
- Komisja rozpoczęła prace nad poprawą obiegu zamkniętego w sektorze budowlanym, rozpoczynając 12-miesięczne badanie w kierunku opracowania wskaźników obiegu zamkniętego dla usprawnienia gromadzenia danych, a także badanie, które ma na celu opracowanie przyszłych kryteriów końca fazy odpadu (End of Waste, EoW) dla odpadów budowlanych i rozbiórkowych (Construction and Demolition Waste, CDW).
- Uruchomienie unijnej ścieżki transformacji dla budownictwa, zawierającej zalecenia dotyczące obszarów polityki, w tym WLC i obiegu zamkniętego. Projekt długo oczekiwanego drugiego aktu delegowanego dotyczącego taksonomii UE, który obejmuje kryteria gospodarki o obiegu zamkniętym dla budynków, został opublikowany do konsultacji i obejmuje progi dla materiałów pierwotnych, a także wymogi dotyczące sprawozdawczości w zakresie WLC.
- W ramach partnerstwa publiczno-prywatnego Built4People, którego WorldGBC jest współprzewodniczącym, fundusze UE w wysokości około 28 milionów euro są kierowane na projekty badawcze i innowacyjne, które będą zajmować się WLC lub promować budownictwo o obiegu zamkniętym.
Na szczeblu krajowym w 2023 r. Dania wdrożyła przepisy określające limity związane z WLC dla nowych budynków, a Finlandia przyjęła nową ustawę budowlaną, która wprowadzi obowiązkowe progi dla WLC od 2025 r. W Wielkiej Brytanii rząd rozpocznie w tym roku konsultacje w sprawie wprowadzenia obowiązkowego raportowania WLC, zaś ministrowie rządu irlandzkiego debatowali nad raportem na temat wbudowanego śladu węglowego.
WorldGBC współpracuje z decydentami politycznymi w UE oraz GBCs i stowarzyszeniami reprezentującymi cały łańcuch wartości w budownictwie, aby zapewnić, że zalecenia mapy drogowej zostaną wdrożone do polityki UE w nadchodzących latach.
EU Roadmap można pobrać tutaj
Cristina Gamboa, CEO, WorldGBC:
– W czasie, który upłynął od uruchomienia naszej EU Policy Roadmap rok temu, zaobserwowaliśmy obiecujące postępy ze strony decydentów politycznych w ich gotowości do ułatwienia pełnej dekarbonizacji europejskich zasobów budowlanych. Jednak zmiana ta nadal nie następuje wystarczająco szybko, aby wprowadzić nas na właściwą drogę do osiągnięcia celów klimatycznych. Priorytetem musi być włączenie do ostatecznego tekstu dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków dalekosiężnych przepisów mających na celu zwiększenie efektywności energetycznej i walkę z emisją dwutlenku węgla. WorldGBC wzywa Komisję Europejską, Parlament i Radę UE do wzięcia tego pod uwagę i do zapewnienia, że negocjacje trójstronne EPBD zakończą się ambitnym porozumieniem, które będziemy mogli wdrożyć we współpracy z naszą siecią Green Building Councils.