Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC wraz z europejskimi green building councils bierze udział w projekcie #BuildingLife, którego celem jest opracowanie i opublikowanie krajowych map dekarbonizacji sektora budowlanego do 2050 r., opartych na całkowitym śladzie węglowym netto w całym cyklu życia budynków.
Niniejszy artykuł jest kontynuacją artykułu prezentowanego w grudniowym wydaniu A&B JAK PRZEPROWADZIĆ DEKARBONIZACJĘ BUDYNKÓW? Szacowanie śladu węglowego budynków – część 1, w którym zaprezentowano wypracowaną przez PLGBC uproszczoną metodę szacowania śladu węglowego budynku. Krótkoterminowe, ale niezwłoczne zastosowanie metody uproszczonej pozwoli na ujednolicenie podejścia do szacowania śladu węglowego budynku, co z kolei umożliwi porównywanie obiektów w ramach poszczególnych typów budynków. Dodatkowo gromadzenie danych o wbudowanym śladzie węglowym w budynku w fazie wyrobu pozwoli na wypracowanie wskaźników GWP dla materiałów i urządzeń oraz stworzenie krajowej bazy danych.
Możliwość wykorzystania metoda pełnej (Rys.1) uwzględniającej fazy A1-A5, B1-B4, C1-C4 odpowiedzialne za emisje wbudowane w fazie wyrobu, użytkowania i końca życia oraz emisje operacyjne reprezentowane w fazie B6 w przeliczeniu na kg CO2e, wymaga podjęcia szeregu działań w tym m.in.:
- opracowanie krajowych bazy danych zawierającej jednostkowe wskaźniki emisji dla:
- wyrobów budowlanych, urządzeń i systemów technicznych wraz z uwzględnieniem fazy końca życia,
- rodzaju transportu wyrobów budowlanych i paliwa oraz średnich dystansów transportowych charakterystycznych dla Polski,
- fazy wznoszenia różnego typu budynków z uwzględnieniem różnych nośników energii potrzebnych w procesie budowy do zasilenia maszyn i zaplecza budowy oraz udziału odpadów budowlanych dla poszczególnych grup materiałów,
- nośników energii.
- wprowadzenie obowiązku obliczania śladu węglowego budynku na podstawie przyjętej jednolitej metodyki
- biorąc pod uwagę, że analiza LCA budynku stanowi jeden z elementów opisujących budynek a wręcz jego odziaływanie na środowisko, odpowiednie będzie wprowadzenie nowego rozdziału do Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
- zgromadzone dane powinny być rejestrowane w ramach sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynku. Dane te pozwolą na ocenę emisyjności budynków, a w przyszłości zdeterminują wyznaczenie odpowiednich limitów dla różnych typów budynków, wymaganych przez odpowiednie przepisy.
- w przypadku nowych budynków obowiązek przeprowadzenia analizy LCA powinien być ujednolicony do wytycznych istniejących dokumentów legislacyjnych i zatwierdzonych w najbliższej przyszłości w ramach nowelizacji Dyrektywy EPBD.
- w przypadku modernizacji lub przebudowy/rozbudowy budynku analizy powinny obejmować ślad węglowy w ramach zakresu modernizacji z pominięciem danych o budynku w stanie istniejących.
Wprowadzenie obowiązku sporządzania analiz szacowania śladu węglowego budynku wymaga dodatkowych regulacji, które były przedmiotem dyskusji prowadzonych konsultacji branżowych w grupie roboczej, ramach projektu #BuildingLife. W efekcie wypracowano następujące propozycje:
- Osoby wykonujące analizy LCA powinny posiadać tytuł inżyniera, najlepiej w zakresie budownictwa, architektury lub dziedzin pokrewnych. Należy wprowadzić rejestrację osób uprawnionych do wykonywania analiz.
- Narzędzie do wykonywania analiz LCA powinno być komercyjne, jednak zweryfikowane i bazujące na opracowanej metodyce. Raporty generowane przez różne narzędzia komercyjne powinny mieć spójny wzór i formę.
- Należy rozbudowywać krajową bazę wyrobów budowlanych posiadających deklaracje EPD, wyznaczonych wg jednolitej metodologii. Baza danych specyficznych pozwoli na rzeczywistą ocenę odziaływania budynku w całym cyklu życia na podstawie przyjętej metodologii.
- Producenci wyrobów budowlanych powinni być motywowani do opracowywania deklaracji EPD dla swoich produktów, zasilając krajową bazą emisyjności wyrobów budowlanych z podziałem na klasy emisyjności. W dalszej perspektywie czasowej powinien być wprowadzony obowiązek sporządzania deklaracji EPD dla wyrobów budowlanych.
- Zarządzanie i nadzór nad bazą powinien należeć do administracji rządowej. Dobrym rozwianiem może być utworzenie krajowego ośrodka, na wzór Instytutu Techniki Budowlanej (ITB) i Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE).
Szczegóły zaprezentowanej metody szacowania śladu węglowego budynku w całym cyklu życia można znaleźć w opublikowanym przez PLGBC raporcie Szacowanie śladu węglowego budynków. Mapa drogowa dekarbonizacji budownictwa do roku 2050.